Fondsnieuws.nl, 20 januari 2011
Maak meer gebruik van stress scenario's
De AFM heeft geconstateerd dat financiële instellingen geen eenduidig proces hanteren bij het definiëren en benoemen van risicoprofielen. Daarom heeft de AFM in november 2010 de leidraad informatie over risicoprofielen gepubliceerd.
Daarin doet de AFM de aanbeveling om consumenten zo goed mogelijk te informeren over de risico’s van de beleggingen in de risicoprofielen, schrijft kwantitatief analist Gerwin Griffioen in een bijdrage aan het Fondsnieuws-debat over de AFM-leidraad over risicoprofielen.
Daarnaast introduceert de AFM de risicowijzer waarmee op een grafische wijze het risico van een risicoprofiel kenbaar wordt gemaakt.
Leidraad AFM
Met de leidraad hoopt de AFM te bereiken dat consumenten meer inzicht krijgen in de beleggingen en risico’s in een risicoprofiel en dat zij in staat zijn om risicoprofielen en beleggingen met elkaar te vergelijken. Nu is het de vraag wat de toegevoegde waarde is van de leidraad voor de consument.
In het eerste deel van de leidraad roept de AFM op tot openheid van informatie. Dit lijkt mij een open deur. De consument heeft alle recht op informatie over hoe zijn geld wordt belegd. Dit is niet van vandaag, maar van alle tijden.
De AFM heeft er waarschijnlijk zelf ook weinig fiducie in dat de consument alle informatie over risico goed kan verwerken en daarom introduceert de AFM in het tweede deel van de leidraad de risicowijzer.
Risicowijzer
Deze risicowijzer toont de mate waarin de koersen van een beleggingsportefeuille in het verleden op en neer hebben bewogen. Des te beweeglijker de koers van de beleggingsportefeuille is geweest, des te meer slaat de wijzer uit naar het gevaarlijke gebied.
De risicowijzer van de AFM zegt alleen iets over het risico van op het verkeerde moment in- en uitstappen. Dit is een wel erg beperkte definitie van risico. Risico is veel breder en heel subjectief.
Risico hangt niet alleen samen met mogelijke ontwikkelingen op de financiële markten, maar ook met mogelijke persoonlijke omstandigheden. De definitie van risico hoort aan te sluiten bij de doelstelling of wensen van de consument.
Risico kan zijn de kans dat de doelstelling niet wordt gehaald. Of risico kan zijn dat er een groter verlies wordt gerealiseerd dan van tevoren is afgesproken.
Stress scenario
Risico’s kunnen in kaart worden gebracht door de uitkomsten te onderzoeken in verschillende stress scenario’s. Wat als de aandelenkoersen halveren? Wat als de rente met 1 procent daalt of stijgt? Wat als inkomsten wegvallen door arbeidsongeschiktheid of faillissement? Elke consument is anders en daarom is vermogensbeheer maatwerk.
Het is goed dat de AFM de discussie aanzwengelt over hoe de consument meer bewust kan worden gemaakt van risico, maar ik betwijfel of de risicowijzer de juiste oplossing is.
Naar mijn mening is het beter om elk risicoprofiel te onderwerpen aan een aantal door de AFM voorgeschreven basis stress scenario’s om juist de gevolgen inzichtelijk te maken van de risico’s die zich kunnen openbaren.